Jef Willem ontdekte jaren geleden het stoïcisme als levensleidraad, waardoor veerkracht en betekenis zijn leven doordringen.

Waar de wereld in 2024 voortdurend nieuwe uitdagingen in onze richting gooit, gelooft Jef dat een meer dan 2000 jaar oude leerschool antwoorden kan bieden.

In zijn talk deelt hij een uur lang zijn inzichten over zingeving in onze postmoderne wereld. Verwacht je aan heel concrete handvaten om achteraf zelf mee aan de slag te gaan.

De zestiende en zeventiende eeuw vertonen nogal wat gelijkenissen met onze tijd. Het was een periode van grote omwentelingen waarin het mens-, wereld-, en godsbeeld op hun grondvesten daverden. Mensen waren op zoek naar houvast. Niet toevallig beleefde de stoa in deze tijden een heuse revival. Die hellenistische levensfilosofie was een bron van inspiratie om in woelige tijden het hoofd koel te houden. Zeker als je die combineerde met de leer van het christendom.

Zo meende toch Justus Lipsius, humanist en geleerde die algemeen erkend wordt als de vader van het neostoïcisme. Hij schreef ook uitvoerig over politiek. Wat kunnen zijn inzichten – die van een man die zijn hele leven op zoek was naar innerlijke rust – ons vandaag nog leren over nut en onnut van de stoa in het private en publieke leven?

Waar gaat het nu om in het stoïcisme? In de academie is daar niet altijd consensus over. In deze lezing zullen we twee belangrijke commentatoren op het stoïcisme tegenover elkaar zetten. Michel Foucault (1926-1984) zag het soin de soi (zorg voor het zelf) als belangrijkste kenmerk, terwijl Pierre Hadot (1922-2010) de nadruk legde op les exercices spirituels (spirituele oefeningen). Wat bedoelden zij hiermee, en welk bewijs kunnen we vinden voor beide gezichtspunten? Aan de hand van klassiek-stoïcijnse teksten zullen we proberen hier meer inzicht in te krijgen.